Jedziesz z Kołobrzegu do Szczecina? Na pewno nie wybierzesz pociągu…

Kołobrzeg, czwarte co do wielkości (pod kątem liczby ludności - 43 tys. mieszkańców) miasto województwa zachodniopomorskiego jest nie tylko jedną z najważniejszych miejscowości turystycznych nad Bałtykiem, ale także ważnym ośrodkiem subregionalnym Pomorza Zachodniego. Tak klasyfikują miasto autorzy raportu “Hierarchia funkcjonalna miast w Polsce i jej przemiany w latach 1990–2020”, pochylającego się nad problematyką ról, jakie pełnią na co dzień poszczególne polskie ośrodki.

Co ciekawe ośrodkiem subregionalnym wg. tej analizy jest także Słupsk, dwukrotnie większy od Kołobrzegu, który zawsze chętniej porównuje się z Koszalinem (wg. raportu ośrodkiem regionalnym, ważniejszym niż Kołobrzeg czy Słupsk).

Wracając do miasta leżącego u ujścia Parsęty warto zaznaczyć, że w Kołobrzegu funkcjonują nie tylko szkoły średnie czy szereg instytucji skupionych na szczeblu powiatowym, ale także port morski z własną bocznicą kolejową, która ożyła szczególnie po wybuchu wojny w Ukrainie. Port ma całkiem dobre perspektywy rozwoju, o czym można przeczytać tutaj.

Dobre połączenia ze Szczecinem bardzo potrzebne

Wszystkie te elementy wpływają na to, że pilne i ważne jest dobre skomunikowanie Kołobrzegu z resztą kraju - przede wszystkim pod kątem turystycznym, jak i ze stolicą regionu - Szczecinem oraz Koszalinem - głównie z perspektywy bieżącego funkcjonowania miasta i życia jego mieszkańców. O ile Kołobrzeg ma obecnie bezpośrednie połączenia kolejowe ze Szczecinem i Koszalinem, o tyle zwłaszcza w pierwszym z tych przypadków nie jest ono dogodne i atrakcyjne dla codziennych pasażerów.

Pociągi regionalne łączące Szczecin i Kołobrzeg (pociągi dalekobieżne, w liczbie jednej pary, pojawiają się tutaj tylko w wakacje) poruszają się po jednotorowej linii nr 402, biegnącej przez Trzebiatów, Gryfice, Nowogard do Goleniowa oraz dwutorowej, lecz obciążonej ruchem pasażerskim i towarowym do i ze Świnoujścia linii nr 401 od Goleniowa do Szczecina. Na przeważającej większości trasy ma ona charakter niezelektryfikowany (jest tak na całej linii nr 402, do Goleniowa), przez co pociągi regionalne są obsługiwane przez tabor spalinowy lub też dwutrakcyjny, który region zakupił właśnie z myślą o tej trasie.

Samochody “masakrują” kolej

Powyższe czynniki - jeden tor, czy linia o charakterze spalinowym sprawiają, że najszybsze pociągi pokonują dystans 130 kilometrów w czasie … 137 minut w relacji do Szczecina i 124 minut w relacji powrotnej. Czas przejazdu jest długi, ale mimo tego pociągi cieszą się sporą frekwencją, choć ma ona charakter odcinkowy - pasażerów jadących na całej trasie nie jest tak wielu, jak ludzi korzystających z pociągu na wybranym odcinku - np. od Szczecina do Nowogardu, czy od Gryfic / Trzebiatowa do Kołobrzegu. Wpływ na frekwencję na pewno ma poziom oferty, bowiem między Szczecinem a Kołobrzegiem kursuje aktualnie 10 par pociągów regionalnych dziennie.

Nieco ponad 2-godzinny czas jazdy pociągiem nie byłby tak bardzo problematyczny gdyby nie to, że niemalże równolegle do torów (na sporym odcinku) biegnie prawie nowa - oddana do użytku w 2019 roku, czteropasmowa droga szybkiego ruchu S6, docelowo mająca połączyć Szczecin z Trójmiastem. Jej budowa sprawiła, że czas jazdy samochodem w opisywanej relacji skrócił się prawie o pół godziny i wynosi on obecnie… około 90 minut, licząc trasę między dworcami kolejowymi w Szczecinie i Kołobrzegu. Jadąc w krótszych relacjach np. na Prawobrzeże Szczecina, ten czas jest jeszcze krótszy.

Widać więc wyraźnie, że w tej relacji auta “masakrują” kolej, zresztą nie tylko regionalną, ale całościową - jedyna para pociągów dalekobieżnych, wakacyjna grupa wagonów do pociągu IC Swarożyc, pokonuje opisywany dystans w czasie dłuższym niż pociągi regionalne. To efekt nie tylko spalinowego charakteru linii i problemów PKP Intercity z obsługą takich tras, ale przede wszystkim stanu infrastruktury na linii nr 402, która ma obecnie bardzo niewiele czynnych mijanek, a więc miejsc, gdzie można krzyżować ze sobą pociągi z obu kierunków. Wpływa to na to, że niemalże każdy pociąg między Kołobrzegiem a Szczecinem ma co najmniej jedno dłuższe zatrzymanie - wspomniany Swarożyc w kierunku do Szczecina stoi np. przez 12 minut w Gryficach.

Szybka recepta? Połączenia przyśpieszone…

Mimo wszystko odpowiedzią na tę sytuację mogłoby być uruchomienie pociągów przyspieszonych z ograniczoną liczbą postojów, w postaci chociażby jednej pary połączeń - pociągu rano wyjeżdżającego z Kołobrzegu a po południu ze Szczecina. Jak dowiadujemy się bowiem od zarządcy infrastruktury kolejowej, spółki PKP PLK, tak wytrasowany pociąg mógłby jechać znacznie krócej niż obecne kursy, zatrzymujące się na każdym przystanku i stacji.

– Zakładając czysto teoretycznie, gdyby pojazdem była hybryda EN63H, skład wykorzystywałby maksymalne obowiązujące prędkości na każdym odcinku trasy, nie miałby postojów technicznych, postoje handlowe miałby jak pociąg IC nr 88153/2 (Trzebiatów, Gryfice, Płoty, Nowogard, Goleniów, Szczecin Dąbie) i nie wjeżdżałby do Portu Lotniczego, czas przejazdu między Kołobrzegiem a Szczecinem Głównym mógłby wynosić nawet ok. 105 minut. Skonstruowanie rozkładu jazdy uwzględniającego takie połączenie byłoby zależne przede wszystkim od decyzji organizatora przejazdów oraz przewoźnika – mówi Bartosz Pietrzykowski z Zespołu Prasowego PKP PLK.

… których nie będzie

Wspomniane postoje wydają się być adekwatne dla pociągów przyspieszonych, obejmują bowiem zatrzymania w największych miejscowościach oraz ośrodkach powiatowych. Czy organizator przewozów, województwo zachodniopomorskie, planuje więc uruchomienie takich połączeń, chociażby w liczbie jednej pary, od wejścia w życie nowego rocznego rozkładu jazdy pociągów, a więc od grudnia 2025 roku?

– Województwo Zachodniopomorskie nie będzie występowało z takim wnioskiem (do PKP PLK odnośnie uruchomienia takich pociągów od grudnia 2025 r. - przyp. red.). Podyktowane jest to realizowaną przez Województwo Zachodniopomorskie misją, zgodnie z którą przewozy pasażerskie mają umożliwiać dostępność do transportu publicznego wszystkich mieszkańców województwa w ramach walki z wykluczeniem komunikacyjnym – mówi Tomasz Tokarzewski z Biura Prasowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego.

Potrzebne systemowe rozwiązania

Stosunkowo szybką i realną receptą na bolączki opisywanego połączenia i poprawę jakości połączeń pomiędzy Szczecinem a Kołobrzegiem mają być stosunkowo niewielkie działania infrastrukturalne o jakich rozmawiają PKP PLK i samorząd województwa - chodzi chociażby o budowę nowych mijanek czy fragmentaryczne dobudowy drugiego toru wraz z elektryfikacją. Kolejnym elementem ma być także stworzenie przelotowego połączenia przez lotnisko w Goleniowie. O szczegółach planowanych działań napiszemy na łamach Rynku Kolejowego w przyszłym tygodniu.